sierż. Kozłowski Tomasz

Sierżant Tomasz Kozłowski – zbiory Mariana Ropejko.

Urodził się 14 grudnia 1888 w Strzelnie jako syn Wojciecha i Franciszki Grochowina. Od 6 do 14 roku życia uczęszczał do katolickiej szkoły ludowej w Strzelnie, w której ukończył sześć klas. Do dwudziestego roku życia pozostawał przy rodzicach, a zatrudniony był jako uczeń ślusarski. Zdobył również zawód szofera.

W 1909 powołany do odbycia obowiązkowej służby wojskowej w armii cesarstwa niemieckiego i wcielony do 42 pułku piechoty im. Księcia Moritza von Anhalt-Dessau (stacjonującego w garnizonie Stralsund). Do roku 1911 służył w 6. kompanii tegoż pułku. Po zwolnieniu do cywila, w latach 1911-1914, pracował w warsztatach cukrowni w Janikowie pod Inowrocławiem.

W roku 1914, po wybuchu I wojny światowej, zmobilizowany do armii niemieckiej, w której do 1916 walczył na froncie francuskim. W tym też roku zgłosił wolę wstąpienia do Legionów Polskich, ale jego prośbę odrzucono, kierując go jednocześnie do służby w jednostkach sanitarnych. Zdemobilizowany w 1918 w stopniu sierżanta i przydzielony do oddziału kolei wojskowych w Saarbrücken. Zwolniony do rezerwy 23 listopada 1918.

W dniu 25 listopada 1918 wstąpił w Strzelnie do Straży Ludowej, w której działał początkowo jako werbunkowy. Wraz z Oddziałem Strzeleńskim wziął udział w powstaniu wielkopolskim – uczestniczył w walkach o wyzwolenie Strzelna (2 stycznia 1919), starciach pod Kruszwicą i w bitwie o Inowrocław (5 stycznia 1919). Po wyzwoleniu Inowrocławia, i przeprowadzonej reorganizacji wojsk powstańczych, znalazł się w szeregach 1 pułku Grenadierów Kujawskich. Uczestniczył w walkach pod Gniewkowem. 7 lutego 1919 przemianowano 1 pułk Grenadierów Kujawskich na 5 pułk Strzelców Wielkopolskich, a Tomasza Kozłowskiego przydzielono do 3. kompanii tegoż pułku. 18 lutego 1919 zwolniony z wojska na własną prośbę.

Od 14 czerwca 1919 pełnił służbę w I Brygadzie Żandarmerii Krajowej w Poznaniu, w roku 1920 przeniesiony na własną prośbę do II Brygady Żandarmerii Krajowej w Toruniu (Żandarmeria Krajowa stanowiła zalążek Policji Państwowej). Do 1922 służył w toruńskiej Brygadzie, pełniąc swe obowiązki między innymi w Toruniu, Więcborku i Wąbrzeźnie. W tym też roku odszedł ze służby w Policji Państwowej i wstąpił do Kadry Zapasowej 8. Batalionu Sanitarnego w Toruniu. W roku 1923 przeniesiony do szpitala wojskowego we Włocławku, gdzie objął obowiązki podoficera sanitarnego w izbie chorych 14 pułku piechoty.

Do przejścia w stan spoczynku pełnił służbę w 14 pułku piechoty z Włocławka, w którym na dzień 5 grudnia 1926 odnotowany został w randze sierżanta.

Mocą Rozkazu Organizacyjnego Nr 1 Dowództwa 14 pułku piechoty z 16 września 1930 sierżant Tomasz Kozłowski przydzielony został do izby chorych. Taki sam przydział służbowy nadany mu został rozkazem organizacyjnym Nr 1 z dnia 1 kwietnia 1932. Z kolei rozkaz organizacyjny Nr 3 z 1 września 1933 nadał sierżantowi zawodowemu Tomaszowi Kozłowskiemu przydział do kompanii administracyjnej na stanowisko sanitariusza.

W maju 1938 odrzucono jego wniosek o nadanie Medalu Niepodległości. Z dniem 31 sierpnia 1938 został zwolniony ze służby czynnej i przeszedł w stan spoczynku z niewielkim zaopatrzeniem emerytalnym. Starał się o pracę we włocławskiej Ubezpieczalni Społecznej, ale jej nie otrzymał. Działał społecznie jako instruktor w Oddziale PCK we Włocławku, szkoląc drużyny sanitarne, sanitariuszki PCK i ratowników LOPP (Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej).

Po zakończeniu II wojny światowej mieszkał w Gostyninie i zatrudniony był jako felczer. Uchwałą Rady Państwa z 24 stycznia 1958 odznaczony został Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym.

Tomasz Kozłowski zmarł 25 marca 1960 w Gostyninie i spoczywa na tamtejszym cmentarzu parafialnym przy ulicy Jana Pawła II – sektor: A10, rząd: A, grób: 6.

Jego żoną była Łucja Springer (ur. 19 października 1898 w Szubinie, zm. 22 lipca 1984 we Włocławku), córka Andrzeja i Anastazji Ciesielskiej. Z ich związku narodził się syn Andrzej (ur. 14 listopada 1926 we Włocławku, zm. 10 grudnia 1951 w Gostyninie). Mieli jeszcze jedno dziecko.