Urodził się w dniu 14 lutego 1894 w miejscowości Tarnogóra (powiat Nisko) jako syn Franciszka i Marianny Jakubowskiej. Jego rodzeństwem byli: Błażej (ur. 1892, zm. 1893), Wojciech (ur. 1896), Jan (ur. 1898), Katarzyna (ur. i zm. 1899), Wiktoria (ur. 1900), Stefan (ur. 1902, zaginął podczas wojny polsko-bolszewickiej), Michał (ur. 1905) i Bronisław Ludwik (ur. 1910, zm. 1939 – por. pilot, zginął w wypadku lotniczym w Ułężu k. Dęblina).
Ukończył szkołę powszechną w Tarnogórze i cztery klasy gimnazjum w Dębicy, po czym wstąpił do seminarium nauczycielskiego w Rudniku nad Sanem. Egzamin maturalny złożył 13 maja 1913. Od września 1911 działał w Drużynach Bartoszowych na terenie Galicji. W okresie od maja 1913 do końca czerwca 1914 pracował w szkole ludowej w Gliniance koło Niska. 28 sierpnia 1914 został powołany do armii austro-węgierskiej – w stopniu szeregowego służył w batalionach zapasowych 20. i 90. c. i k. pułków piechoty. Od 1 lutego do 3 kwietnia 1915 odbył kurs oficerów rezerwy i 1 maja 1915 mianowano go kadetem. Do 6 sierpnia 1916 dowodził plutonem na froncie. Awansowany do rangi chorążego 1 lutego 1916. W dniu 6 sierpnia 1916 dostał się do rosyjskiej niewoli, z której zwolniono go 10 listopada 1918.

W dniu 28 listopada 1918 wstąpił ochotniczo do 9 pułku piechoty walczącego na froncie ukraińskim (wkrótce jednostka ta została przemianowana na 14 pułk piechoty). W okresie od 16 do 30 czerwca 1919 przebywał w Warszawie na kursie gazowym. Od połowy sierpnia 1919 leczył się na tyfus, a po wyleczeniu został skierowany do Batalionu Zapasowego 14 pp na stanowisko dowódcy plutonu i referenta oświatowego baonu. Od 4 lutego 1920 przydzielony do Sztabu Dowództwa Okręgu Generalnego Łódź na stanowisko zastępcy kierownika Wydziału Oświatowego. W międzyczasie mianowany podporucznikiem. Dekretem Naczelnego Wodza z 30 marca 1920 został warunkowo mianowany z dniem 1 grudnia 1919 na stopień porucznika (do czasu ukończenia prac przez Komisję Weryfikacyjną). Od 1 grudnia 1920 służył w Oddziale III Sztabu Generalnego. W okresie od 8 lutego do 15 marca 1921 na kursie pedagogicznym zorganizowanym przez Ministerstwo Spraw Wojskowych przy Uniwersytecie Warszawskim. Na dzień 1 czerwca 1921 pozostawał etatowym porucznikiem 14 pułku piechoty pełniącym służbę w Dowództwie Okręgu Generalnego Łódź. W okresie od 13 września 1921 do 29 czerwca 1922 przebywał na I rocznym Oficerskim Kursie Wychowania Fizycznego w poznańskiej Centralnej Wojskowej Szkole Gimnastyki i Sportów. W międzyczasie, jako nadetatowy oficer 14 pp, został przeniesiony do Korpusu Kadetów Nr 2 w Modlinie, w którym do 15 lipca 1926 zajmował stanowiska instruktora wychowania fizycznego (w Oddziale Szkolnym) i oficera wychowawczego.
W dniu 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem od dnia 1 czerwca 1919 i 421. lokatą w korpusie oficerów piechoty. Rok później była to już 378. lokatą. Awansowany do stopnia kapitana ze starszeństwem od 15 sierpnia 1924 i 91. lokatą w korpusie oficerów piechoty. 25 sierpnia 1926 ogłoszono przydzielenie kpt. Józefa Tkaczyka z Korpusu Kadetów Nr 2 do 14 pułku piechoty, którego nadetatowym oficerem wówczas pozostawał.
W dniu 26 września 1927 wszedł w skład nowo powołanego Miejskiego Komitetu PW i WF we Włocławku, jako kierownik ośrodka wychowania fizycznego. Z dniem 26 września 1927 został przydzielony na 10-ty normalny 3-miesięczny kurs do Centralnej Szkoły Strzelniczej w Toruniu. W roku 1928 zajmował 90. lokatę w swoim starszeństwie wśród kapitanów korpusu piechoty. W tym samym roku objął dowodzenie nad 2. kompanią ckm 14 pułku piechoty, które sprawował do 12 kwietnia 1930. Następnie otrzymał przydział na stanowisko oficera materiałowego pułku. W roku 1930 zajmował 779. lokatę łączną wśród kapitanów piechoty (była to zarazem 76. lokata w swoim starszeństwie), a rok później 64. lokatę w swoim starszeństwie. Na dzień 1 lipca 1933 zajmował 547. lokatę łączną wśród kapitanów piechoty, a w dniu 5 czerwca 1935 była to 51. lokata w starszeństwie (468. lokata łączna).

I rząd siedzą od lewej: kpt. Emil Zawisza, ks. kpt. Antoni Kosiba, mjr Aleksander Zabłocki, mjr Stanisław Pietrzyk, mjr Mikołaj Świderski, płk Ignacy Misiąg, ppłk Franciszek Sudoł, mjr Aleksander Fiszer, kpt. Józef Tkaczyk, kpt. Stanisław Trojan.
II rząd stoją od lewej: kpt. Ludwik Wlazełko, por. Kazimierz Łukomski, por. Antoni Bogucki, por. Józef Rodzeń, kpt. Mieczysław Sanak, kpt. Jan Wilczak, por. lek. Zygmunt Pukianiec, kpt. Ignacy Alejski, kpt. Jan Kowalczuk, kpt. kapelmistrz Piotr Wittman.
III rząd stoją od lewej: por. Stefan Pawłowicz, por. Zygmunt Beliczyński, por. Władysław II Stefanowicz, por. Roman Zawarczyński, por. Wacław Fabijanowski, por. Czesław Majewski, por. Konstanty Biesiekierski, por. Bazyli Iwanuszka.
IV rząd stoją od lewej: por. Wiktor Jarocki, por. Jan Herman, ppor. Józef Stawicki, ppor. Dionizy Puliński, kpt. Marian Matera, ppor. Józef Minkina, ppor. Adam Kostrzewa, ppor. Stefan Wójcik, ppor. Józef Koziński.

Przed listopadem 1934 objął funkcję komendanta obwodowego Związku Strzeleckiego, a z dniem 18 kwietnia 1935 wyznaczono go na stanowisko obwodowego komendanta Przysposobienia Wojskowego przy 14 pułku piechoty (14 Obwód Przysposobienia Wojskowego), którą to funkcję sprawował aż do ogłoszenia mobilizacji w sierpniu 1939. Z dniem 31 lipca 1937 został przeniesiony do korpusu oficerów administracji. Członek Kapituły Pierścienia Pamiątkowego Korpusu Oficerskiego 14 Pułku Piechoty na lata 1938-1940. Na dzień 23 marca 1939 zajmował 38. lokatę wśród kapitanów korpusu oficerów administracji w swoim starszeństwie (z 15 sierpnia 1924). W sierpniu 1939 przebywał nad morzem jako komendant obozów letnich PW i WF organizowanych przez Dowództwo Okręgu Korpusu Nr VIII.
W dniu 6 września 1939 wymaszerował z Włocławka do Warszawy jako zastępca dowódcy Ośrodka Zbierania Nadwyżek 14 pp (dowódcą był mjr Ludwik Wlazełko). OZN 14 pp podzielono na dwa bataliony – dowódcą jednego z nich został kpt. Antoni Bogucki, a drugim dowodził kpt. Józef Tkaczyk. Ośrodek Zbierania Nadwyżek 14 pp dotarł do stolicy i wziął udział w jej obronie. Józef Tkaczyk objął w późniejszym okresie dowództwo nad OZN 14 pp.
W niemieckiej niewoli od 29 września 1939. Odnotowany jako jeniec oflagu X A Itzehoe (do stycznia 1940), stalagu X B Sanbostel (do maja 1941) oraz oflagów XII A Hadamar, X B Nienburg i VII A Murnau (od 1 czerwca 1943 do 9 kwietnia 1945). Jego numer jeniecki to 52823. Po oswobodzeniu, od 29 kwietnia 1945 do 25 kwietnia 1947, leczony w niemieckich szpitalach na płuca i ogólne wycieńczenie organizmu. 29 kwietnia 1947 powrócił do Polski transportem sanitarnym ze szpitala w Moosburgu nad Izarą w Bawarii.
Zamieszkał w rodzinnych stronach – u brata w Tarnogórze, potem wyjechał do Włocławka. Początkowo zatrudniony na stanowisku dyrektora Centrali Chemicznej, skąd został szybko zwolniony jako sanacyjny oficer. Następnie pracował przy skupie buraków. Z powodu złych warunków pracy zachorował i powrócił do Tarnogóry. Zmarł 15 lipca 1952 i spoczywa na cmentarzu parafialnym w Kopkach.
Żoną Józefa Tkaczyka była Zofia Goede zmarła na tyfus w marcu 1945 w Lubrańcu. Ich małżeństwo było bezdzietne.
Kapitan Józef Tkaczyk odznaczony był:
- Srebrnym Krzyżem Zasługi (1939)
- Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości (1928)
- Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918-1921 (1928)
- Odznaką Instruktorską PW (1936)